Πείνα ή απλώς όρεξη;

πείναΟ ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται τροφή για να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες.  Η ποσότητα της τροφής και η χρονική στιγμή που θα καταναλωθεί, καθορίζονται από την πείνα και την όρεξη. Πρόκειται για τα ερεθίσματα που επηρεάζουν την επιθυμία μας για πρόσληψη τροφής.

Η διατροφική συμπεριφορά όμως του ανθρώπου είναι πολύπλοκη και επηρεάζεται από βιολογικούς αλλά και από ψυχολογικούς παράγοντες.  Εκτός λοιπόν από την βιολογική ανάγκη, την ανάγκη δηλαδή για συντήρηση του οργανισμού, υπάρχει και η ψυχολογική, η ανάγκη για ευχαρίστηση από τη λήψη της τροφής. Η ουσιαστική αυτή διαφορά μπορεί να μας βοηθήσει να ξεχωρίσουμε την πείνα από την όρεξη!

Τι είναι η πείνα;  

Είναι η φυσιολογική ανάγκη για τροφή, που οδηγεί τον οργανισμό στην αναζήτησή της και χαρακτηρίζεται ως δυσάρεστο συναίσθημα.  Είναι το μήνυμα δηλαδή που στέλνει ο οργανισμός για να ζητήσει ενέργεια, το οποίο συχνά έχει τη μορφή κούρασης ή αδυναμίας.

Ποιοι παράγοντες την επηρεάζουν;

Το κεντρικό νευρικό σύστημα

Το πεπτικό σύστημα (στομάχι κτλ.)

Το ορμονικό σύστημα

Οι κλιματολογικές συνθήκες (κρύο, ζέστη)

Οι διατροφικές διαταραχές (νευρική ανορεξία – βουλιμία)

Τι είναι η όρεξη;  

Η ψυχολογική επιθυμία για τροφή, που οδηγεί τον οργανισμό στην επιλογή της ανάμεσα σε μια ποικιλία τροφών.

Ποιοι παράγοντες την επηρεάζουν;

Η όψη, η οσμή και η γεύση της τροφής

Οι κοινωνικοί παράγοντες (κοινωνικές εκδηλώσεις κλπ.)

Οι συναισθηματικοί παράγοντες (θυμός, στενοχώρια, άγχος, ανία)

Η προτίμηση και η αποστροφή για κάποιες τροφές

Διάφορες ασθένειες ή φάρμακα

Η διαθεσιμότητα των τροφών

Άρα λοιπόν, η όρεξη σχετίζεται με ψυχολογικούς παράγοντες, ενώ η πείνα είναι μια βιολογική διαδικασία.  Και η όρεξη και η πείνα οδηγούν στην πρόσληψη τροφής.  Δεν είναι όμως απαραίτητο να συνυπάρχουν.  Μπορεί κάποιος να έχει όρεξη για γλυκό, μετά από ένα χορταστικό γεύμα και κάποιος άλλος, αν και πεινάει, να μην μπορεί να φάει λόγω άγχους ή κάποιας πάθησης.

Είναι πολύ σημαντικό να διαχωρίσουμε τις δύο αυτές έννοιες γιατί συνήθως τα περιττά κιλά συσσωρεύονται από την τροφή που καταναλώνουμε όταν έχουμε όρεξη και όχι πραγματική πείνα!